Blokowanie (ang. blocking)
Zjawisko w procesie warunkowania klasycznego. Polega na osłabieniu lub całkowitym uniemożliwieniu zajścia tego procesu, gdy bodziec obojętny jest prezentowany jednocześnie z uprzednio ustanowionym bodźcem warunkowym. Raz ustanowiony bodziec warunkowy blokuje ustanowienie kolejnego bodźca warunkowego, zapowiadającego ten sam bodziec bezwarunkowy. Blokowanie występuje wyłącznie wtedy, gdy bodziec obojętny prezentowany jest jednocześnie z bodźcem warunkowym i oba zapowiadają ten sam bodziec bezwarunkowy a tym samym nie niesie żadnej nowej informacji ponad tę, którą przekazuje bodziec warunkowy.
Do blokowania nie dochodzi, gdy bodziec obojętny:
- współwystępujący z bodźcem warunkowym, będzie zapowiadał jakąś zmianę bodźca bezwarunkowego (np. zwiększenie jego siły) w stosunku do samodzielnie prezentowanego bodźca warunkowego,
- jest kojarzony z bodźcem bezwarunkowym przy braku wcześniej ustanowionego bodźca warunkowego.
Można ustanowić kilka bodźców warunkowych, zapowiadających ten sam bodziec bezwarunkowy, ale każdy z nich należy kojarzyć z bodźcem bezwarunkowym oddzielnie.
Porównaj: sensoryczne przedwarunkowanie i warunkowanie drugiego rzędu.